دفتر هایی که همه ما به طور معمول و روزمره استفاده می‌کنیم انواع بسیار گسترده‌ای دارند و ما می‌توانیم بر اساس هدف و نیاز خود بهترین و مناسب‌ترین نوع را انتخاب کنیم. دفتر های شطرنجی نیز یکی از انواع دفتر هستند که این روز ها بسیار محبوب شده‌اند و استفاده از آن ها گسترش یافته است. در ادامه با سایت لیبرو ایران به بررسی این موضوع می‌پردازیم که دفتر شطرنجی چیست و چه کاربرد هایی می‌تواند داشته باشد.
دفتر شطرنجی چیست؟
شاید با شنیدن نام این دفتر برای بسیاری از افراد این سوال به وجود بیاید که دفتر شطرنجی چیست و چه تفاوتی با سایر دفتر ها دارد. دفتر شطرنجی همان طور که از نام آن پیداست از کاغذ های شطرنجی ساخته می‌شود و می‌تواند انواع مختلف داشته باشد.
کاغذ های شطرنجی دارای خطوط افقی و عمودی مرتب هستند که مربع های کوچک و چهارخانه را تشکیل می‌دهند. این نوع دفتر می‌تواند کاربرد های بسیار زیادی داشته باشد و به اندازه یک دفتر خط دار معمولی مفید و کاربردی است.
علاوه بر دفتر شطرنجی شما می‌توانید کاغذ های شطرنجی را به طور جداگانه نیز تهیه نمایید، اما اگر استفاده زیادی از این کاغذ ها دارید، خرید یک دفتر شطرنجی به شما در سازماندهی و مرتب نگه داشتن آن ها کمک خواهد کرد.
انواع دفتر شطرنجی
پس از رسیدن به پاسخ سوال دفتر شطرنجی چیست بهتر است انواع آن را نیز بشناسیم. دفتر شطرنجی می‌تواند مانند دفتر های خط دار ساده انواع مختلف داشته باشد و افراد می‌توانند بر اساس سلیقه و نیاز خود دفتر شطرنجی مناسب را پیدا کنند. به طور کلی بر اساس چند ویژگی می‌توان دفتر های شطرنجی را تقسیم بندی کرد.
1-اندازه: دفتر های شطرنجی می‌توانند در سایز ها و اندازه های مختلف تولید شوند. برای برخی مصارف دفتر های شطرنجی بسیار بزرگ مورد نیاز هستند و برای استفاده های ساده‌تر از دفتر های کوچکتر و سایز وزیری استفاده می‌شود. دفتر های شطرنجی می‌توانند به اندازه یک دفتر یادداشت جیبی کوچک و یا به اندازه یک دفتر نقشه کشی بزرگ باشند.
2-جلد: دومین ویژگی که می‌توان بر اساس آن دفتر های شطرنجی را دسته بندی کرد نوع و طرح جلد آن ها است. دفتر های شطرنجی مانند سایر دفتر ها می‌توانند جلد های مختلفی مانند مقوایی یا پلاستیکی داشته باشند. جلد مقوایی با طرح ها و رنگ های مختلف معمول تر و متداول‌تر است.
3-صحافی: ویژگی دیگر دفتر شطرنجی نوع صحافی آن است. این دفتر ها می‌توانند به صورت منگنه‌ای یا چسبی و یا سیمی تولید و صحافی شوند. اگر حجم صفحات دفتر بالا باشد صحافی سیمی انتخاب بسیار بهتری است و استفاده از آن راحتتر خواهد بود.
4-تعداد صفحات: دفتر های شطرنجی می‌توانند ظرفیت و تعداد صفحات مختلفی داشته باشند. اگر استفاده زیادی از دفتر شطرنجی دارید بهتر است دفتر هایی با تعداد صفحات 100 یا بیشتر را انتخاب نمایید و اگر قرار نیست زیاد از این دفتر استفاده کنید، دفتر های شطرنجی 40 یا 60 برگ مناسب‌تر هستند. همچنین می‌توانید کاغذ های شطرنجی را به صورت جداگانه بخرید.
5-فواصل خطوط: یکی دیگر از ویژگی های دفتر های شطرنجی فاصله خطوط عمودی و افقی و اندازه مربع هایی است که در هر صفحه می‌سازند. این مربع ها می‌توانند بسیار کوچک و فشرده باشند و یا می‌توان با بیشتر کردن فاصله خطوط مربع های بزرگتری ساخت. اندازه این مربع ها و نحوه خط کشی صفحات باید بر اساس نوع استفاده از دفتر و نیاز افراد انتخاب شود.
کاربرد های دفتر شطرنجی
اکنون که می‌دانیم دفتر شطرنجی چیست و انواع آن کدام است، شناسایی کاربرد های آن می‌تواند به ما کمک کند تا دفتر مناسب هدفمان را راحتتر انتخاب کنیم. دفتر شطرنجی می‌تواند کاربرد های بسیار زیادی داشته باشد. در ادامه با برخی از مواردی که دفتر شطرنجی در آن ها بیشترین کاربرد را دارد آشنا خواهیم شد.
- مهندسی و نقشه کشی: بسیاری از رشته های مهندسی برای محاسبات ریاضی و رسم اشکال نیاز به یک دفتر شطرنجی دارند. نقشه کشی نیز از جمله این رشته ها است و یک دفتر شطرنجی از جمله نیاز های اساسی دانشجویان این رشته است. همچنین برای کار در زمینه نقشه کشی و مهندسی نیز به دفتر شطرنجی نیاز خواهید داشت. از دفتر شطرنجی در رشته های مهندسی و نقشه کشی برای رسم نمودار ها، مدل سازی سیستم ها، معادلات خطی، تحلیل توپولوژیکی سیستم های خطی، تشریح مستطیل و طرح بندی، معادلات حالت، جریان های شبکه و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود.
- طراحی و نقاشی: برای کشیدن حالت ابتدایی طرح های مختلف در نقاشی و طراحی با مداد می‌توانید از یک دفتر شطرنجی استفاده نمایید. می‌توانید طرح های مختلف مانند چهره و یا اشیا را به صورت اشکال هندسی در دفتر شطرنجی بکشید و پس از اتصال خطوط و درآوردن طرح نهایی خطوط اشکال هندسی را پاک کنید. همچنین دفتر شطرنجی برای هنر هایی مانند طراحی کاشی و موزاییک نیز کاربرد دارد.
- خیاطی و طراحی الگو: افرادی که در زمینه خیاطی مشغول به فعالیت هستند و می‌خواهند الگوی برش پارچه ها را طراحی کنند می‌توانند از یک دفتر شطرنجی استفاده نمایند. همچنین برای طراحی نقشه ملیله دوزی، سوزن دوزی و بافتنی نیز می‌توان از یک دفتر شطرنجی استفاده نمود.
- مدرسه: دانش آموزان از پیش دبستان تا دبیرستان ممکن است در دروس مختلف به یک دفتر شطرنجی نیاز پیدا کنند. البته این نیاز بسیار کمتر از سایر موارد مطرح شده است. با این حال استفاده از یک دفتر شطرنجی در برخی موارد بسیار بهتر از دفتر های معمولی است. از جمله این موارد می‌توان به طرح رسم های ریاضی، کشیدن اشکال مواد آلی در شیمی، یادگیری اشکال هندسی و حروف الفبا و اعداد در اول دبستان و غیره اشاره نمود.
- قالی بافی: از دیگر کاربرد ها و موارد استفاده از دفتر شطرنجی، کشیدن طرح قالی برای قالی های دستبافت یا ماشینی است. به طور کلی می‌توان برای ایجاد طرح های جدید طرح اولیه قالی را به ابعاد و نسبت های کوچکتر روی کاغذ شطرنجی آورد و سپس بر اساس این طرح شروع به بافت قالی روی دار با اندازه واقعی نمود.
این کاربرد ها تنها بخشی از استفاده هایی است که می‌توان از دفتر شطرنجی داشت و موارد دیگری نیز هستند که دفتر شطرنجی برای انجام آن ها مورد نیاز خواهد بود. به طور کلی یک دفتر شطرنجی نظم کار شما را بالا می‌برد و باعث رسم خطوط دقیق‌تر و مرتب‌تر خواهد شد.
مزایای دفتر شطرنجی
بسیاری از افراد می‌دانند که دفتر شطرنجی چیست و چه کاربرد هایی دارد، اما از مزایای آن مطلع نیستند و نمی‌دانند که در بسیاری از موارد دفتر های معمولی خط دار یا بدون خط نمی‌توانند جای دفتر شطرنجی را بگیرند. در ادامه با مهم‌ترین مزایای استفاده از دفتر شطرنجی آشنا خواهید شد تا اگر در خرید این دفتر شک دارید، هر چه سریع‌تر برای خرید آن اقدام نمایید.
- نظم و ترتیب خطوط و مربع ها
- امکان رسم دقیق و تمیز اشکال و حروف
- امکان آموزش حروف، اعداد و اشکال هندسی به کودکان
- ساده کردن کار های پیچیده و سخت مانند نقشه کشی
- امکان مقیاس بندی و اجرای طرح های کشیده شده در مقیاس بزرگتر
- بهبود روند یادگیری مواردی مانند خوشنویسی یا الفبای انگلیسی
- بستر آماده برای رسم اشکال و محاسبات ریاضی
این مزایا باعث می‌شوند دفتر شطرنجی یک انتخاب بسیار مناسب برای مواردی باشد که پیشتر مطرح شدند. دفتر های خط دار معمولی در بسیاری از موارد نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای دفتر های شطرنجی باشند و استفاده از این دفتر ها در بسیاری از رشته های مهندسی اجباری است.
نکات خرید دفتر شطرنجی
اکنون که می‌دانید دفتر شطرنجی چیست و با مزایا و کاربرد های آن آشنا شده‌اید، اگر قصد خرید این دفتر را دارید بهتر است به نکاتی که در ادامه آورده می‌شود توجه کنید تا خرید امن و خوبی را تجربه نمایید. مهم‌ترین نکات خرید دفتر شطرنجی به شرح زیر است.
- کیفیت: به کیفیت جلد و کاغذ های دفتر شطرنجی توجه داشته باشید. جلد های پلاستیکی مقاومت و ماندگاری بسیار بالایی دارند. با این حال جلد های مقوایی طرفداران بیشتری دارند و با طرح های متنوع‌تری به فروش می‌رسند. بهتر است مقوای جلد دفتر شطرنجی محکم و فشرده باشد تا طول عمر بالاتری داشته باشد. همچنین کاغذ های آن نیز نباید بیش از حد نازک باشند تا طراحی های هر صفحه از صفحه پشتی قابل مشاهده نباشند.
- برند: برند های ایرانی و خارجی بسیاری انواع دفتر شطرنجی را به فروش می‌رسانند که قیمت ها و کیفیت های متفاوتی دارند. برای اطمینان از کیفیت یک برند لازم نیست که آن برند حتما خارجی و یا گران قیمت باشد. برند های داخلی نیز دفتر های با کیفیت و با قیمت مناسب را عرضه می‌کنند.
- توجه به نیاز ها و اهداف: دفتر شطرنجی را بر اساس هدف و نیاز خود و یا طبق خواسته استاد یا معلمتان تهیه کنید. اندازه دفتر و اندازه مربع های آن ممکن است برای اهداف مختلف، متفاوت باشد و باید بر اساس همان هدف انتخاب شوند.
- مقایسه قیمت: بهتر است پیش از خرید، قیمت دفتر های مشابه را در فروشگاه های مختلف مقایسه نمایید و بهترین قیمت را بیابید. برخی فروشگاه ها در تاریخ های خاصی تخفیف های مختلفی روی محصولاتشان اعمال می‌کنند. همچنین برخی فروشگاه های اینترنتی ممکن است ارزان‌تر از فروشگاه های حضوری باشند.
- فروشگاه: اگر از فروشگاه های حضوری خرید می‌کنید، پیش از خرید دفتر شطرنجی آن را به خوبی بررسی کنید و اگر قصد خرید از فروشگاه های آنلاین را دارید، اعتبار فروشگاه را مورد بررسی قرار دهید. نظرات مشتریان قبلی می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.
نتیجه گیری
در این مقاله بررسی کردیم که دفتر شطرنجی چیست و چه کاربرد ها و مزایایی دارد. این دفتر شاید نسبت به دفتر های خط دار و بدون خط کمتر شناخته شده باشد و بسیاری از مردم کاربرد های اصلی آن را ندانند. با این حال برای بسیاری از موارد مانند رشته های مهندسی از جمله نقشه کشی، قالی بافی، خیاطی و الگوکشی، طراحی و نقاشی و غیره، وجود یک دفتر شطرنجی کاملا ضروری است.
سوالات متداول
1-آیا می‌توان به جای دفتر شطرنجی از دفتر خط دار معمولی استفاده کرد؟
در برخی موارد مانند تمرین الفبا و اشکال هندسی شاید بتوانید دفتر خط دار معمولی را جایگزین دفتر شطرنجی کنید، اما در مواردی مانند رشته های مهندسی و محاسبات ریاضی، قالی بافی و خیاطی، دفتر های خط دار کمکی به شما نخواهند کرد و باید حتما از دفتر شطرنجی استفاده نمایید.
2-آیا دفتر شطرنجی گرانتر از دفتر های معمولی است؟
قیمت یک دفتر چه شطرنجی چه معمولی، به عواملی مانند کیفیت جلد و کاغذ ها، برند، اندازه دفتر و غیره بستگی دارد. با این حال در برخی موارد ممکن است دفتر های شطرنجی به میزان بسیار کمی گرانتر از دفتر های معمولی باشند.
3-آیا کار با دفتر شطرنجی دشوار است؟
شاید کار با دفتر شطرنجی در دفعات اول کمی گیج کننده باشد اما با گذشت زمان این مسئله رفع خواهد شد. دفتر شطرنجی در واقع در اغلب موارد کار شما را بسیار ساده‌تر می‌کند و با استفاده از آن رعایت نظم و ترتیب در طراحی اشکال بسیار آسان‌تر خواهد بود.